در چند سال اخیر تولیدات سینمایی بهطور عمده یا کاملا در خدمت گیشه بودهاند یا شامل آثاری میشدند که بدون توجه به مخاطب عام در پی کسب جوایز بینالمللی یا درنهایت جلب توجه مخاطبان خاص بودهاند. اکران فیلم «به همین سادگی» اگرچه به فروش رؤیایی فیلمهای گیشهای دست نیافت اما با توجه به نجابت و سادگی فیلم، مورد توجه زیادی قرار گرفت که همین موجب شده تا دوباره بحث همیشگی ویژگیهای یک فیلم خوب بار دیگر مطرح شود.
عزیزالله حمیدنژاد، کارگردان سینما معتقد است: فیلم خوب نتیجه ابعاد مختلفی از مراحل تولید آن است. وی با اشاره به مراحل ساختاری یک فیلم خوب اظهارداشت: مراحلی که میتواند فیلمی را بهصورت اصولی به نتیجه یک تولید خوب و چشمگیر برساند در درجه اول فیلمنامه و سرمایه مناسب به آن است تا بتوان بدون هیچ کم کاری آن تولید را به نتیجه رساند. پخش مناسب و نمایش آن همه باید دست به دست هم دهد تا یک فیلم از مرحله ابتدایی که فیلمنامه است تا مرحله نهایی نمایش به مخاطب بهطور مناسب عرضه شود.وی با اشاره به فیلم «به همین سادگی» گفت: این ساخته رضا میر کریمی فیلم خاصی است که کارگردانی ظریف و دقیقی دارد.
تشخیص نیازهای جامعه
اما حجتالاسلام سیدامیررسایی، نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی، از منظر دیگری به فیلم خوب نگاه میکند. بهنظر وی زمانی میتوان یک فیلم را اثری خوب نامید که آن اثر بتواند نیازهای جامعه را به درستی تشخیص دهد چراکه یک اثر سینمایی بدون داشتن این خصوصیت قادر نیست در جهت تعالی فرهنگ انسانی حرکت کند.
یک فیلم سینمایی باید در خود مفاهیم را نهان داشته باشد که مخاطب را به سمت خلق و خوی دینی سوق دهد تا بتوان به واسطه هنر در جهت پالایش جامعه قدم برداشت. البته نباید فراموش کرد تمام شرایط فوق زمانی میتواند رنگ واقعیت بهخود گیرد که یک اثر سینمایی از وجود عوامل حرفهای سود ببرد. او که قبلا مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی قم بوده، یادآور شد: این نکته را نباید فراموش کرد که یک فیلم خوب زمانی میتواند رشد پیدا کند که از روند تولید اینگونه آثار در داخل کشور حمایت همه جانبه شود تا فیلمسازان به ساخت تولیدات اینچنینی بیشتر ترغیب شوند.
فیلم خوب به زور ماندگار نمیشود
ناصر تقوایی، کار گردان پیشکسوت سینمای ایران معتقداست فیلم خوب و فیلم متعلق به سینمای ملی، فیلمی است که خود مردم و ملت در حفظ آن تلاش کنند.
از نگاه او یک فیلم یا یک اثر هنری ، زمانی ماندگار خواهد بود که خود مردم در نگهداری آن تلاش کنند. یک اثر هنری خوب به زور ماندگار نمیشود و اگر اثری با مرور زمان، از بین برود مشخص است که ماندگار نبوده است.
کارگردان «ناخدا خورشید» به برخی از آثار که در سالهای گذشته توسط او کارگردانی شده اشاره کرد و افزود: تماشاچی واقعی این آثار، پس از سالها، هم اکنون این فیلم هارا مشاهده میکند، مثلا آن زمان یک اثر را فقط فیلمی صرفا کمدی میدیدند ولی هماکنون بهعنوان یک اثر اجتماعی به آن نگاه میکنند. یک اثر هنری هرچه بیشتر شامل مرور زمان بشود برایش بهتر است چون ارزشهای آن با گذشت زمان مشخص خواهد شد.
کارگردان فیلم «کاغذ بیخط»، درباره شباهتهای فیلم «به همین سادگی» با فیلم خود گفت:من فیلم به همین سادگی را ندیدهام وحتی معتقدم شباهت احتمالی این فیلم به «کاغذ بی خط» اشکالی ندارد ولی با توجه به توضیحاتی که درباره فیلم به همین سادگی به من داده اند معتقدم مهم این است که فیلم به همین سادگی تلاش میکند چیزهای دیده نشدهای را به نمایش بگذارد. من زمانی که کاغذ بیخط را میساختم خیلیها میگفتند نسل خانمهای خانه دار دیگر از بین رفته است در حالی که به اعتقاد من نمیتوان روی مسائل و مشکلات چنین زنهایی سرپوش گذاشت و نادیده گرفت چون آینده متعلق به زنان ایرانی است.
پاسخ به دغدغههای فرهنگی و هنری
جهانگیر کوثری تعریف دیگری از فیلم خوب ارائه میدهد. این تهیهکننده سینما معتقد است فیلم خوب هم باید دارای دغدغه فرهنگی و هنری باشد و هم بتواند در عرصه داخلی و خارجی بدرخشد. فیلم خوب باید دارای موضوع خوب و ساختار متناسب و کارگردانی و بازی و فیلمبرداری و طراحی صحنه و گریم و لباس متناسب باشد که مجموع آنها فیلم خوب را میسازد .
وی به تعاریف گروههای مختلف از فیلم خوب اشاره کرد و گفت: در تعریف فیلم خوب با نظرات متفاوتی روبهرو هستیم، که به سینمای بدنه و سینمای فرهنگی و هنری تقسیم میشود. باید توجه داشت که که چه فیلم با چه معیاری در هر گروه فیلم خوب به حساب میآید.
بعضی از تولید کنندگان و تهیهکنندگان فیلمهای سرگرمکننده با انتخاب موضوعات روزمره و با چند بازیگر، فیلم تولید میکنند و مردم هم شاید از آن فیلم استقبال کنند و از دیدگاه آنها آن سینما موفق است، اما از دیدگاه گروه دیگر، فیلم خوب باید دارای معیار های لازم علمی و هنری و بینالمللی باشد تولیدکنندگان فیلمهای هنری و فرهنگی با طرح موضوعات اجتماعی دغدغهها و معضلات جامعه را در آثارشان منعکس میکنند و با برنامه ریزی درست آن را در جشنواره های مختلف نمایش میدهند. در جامعه ما سینما به عنوان یک صنعت کامل دیده نمیشود و بهعنوان پدیدهای از صنعت و هنر است و به ارزشهای هنری و اجتماعی بیشتر اهمیت داده میشود.
او به ساختار فیلمهای جشنوارهای اشاره کرد و گفت: فیلمهایی که برای جشنوارههای بینالمللی ساخته میشوند فیلمهای با ارزشی هستند زیرا میتوانند در سطح جهانی دیده شوند و فرهنگ ایرانی را در سطح جهانی به اثبات برسانند. در جامعه کنونی فیلمهای بسیاری تولید شده و در سطح جهانی به نمایش در آمده و به موفقیتهای چشمگیری دستیافته است.
این تهیهکننده سینما خود را طرفدار سینمای فرهنگی و هنری دانست و گفت که خود بهعنوان یک تولیدکننده سینمایی طرفدار سینمایی هستم که هم دغدغه فرهنگی و هنری داشته باشد و هم بتواند در عرصه داخلی و خارجی بدرخشد و سینمایی که بدون طرفدار داخلی باشد مورد پسند من نیست. فیلم «به همین سادگی» ساخته رضا میر کریمی دارای ارزشهای یک فیلم فرهنگی و هنری است و با یک مضمون بسیار بکر و دست نخورده و انتخاب یک موضوع اجتماعی خوب دارای ارزشهای مناسب است.